Kısmi protezler
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Kısmi protezler, boşluktaki diş dizisinde çiğneme fonksiyonu, fonetik ve estetiğin tekrar sağlanmasına ilişkin protezlerdir. Bunlar protez kaidesi üzerine takılmış akrilik diş dizileridir. Protez kaidenin parçaları protez kemerleridir. Pek çok protez kemerinin bağlanması denge elemanları ile yapılır (örneğin metal veya değerli metalden mamul transversal ve dil altı barları). Geri kalan diş dizisini tutturma işlemi ise abutman elemanları ile yapılır.
Çıkarılabilen model döküm veya akrilik protezler, kroşe veya tutucu ve destekleyici elemanları üzerinden (örneğin ataşman, çıtçıt, destek veya teleskop kuronlar) geri kalan diş dizisine bağlanır. Çift kuron sisteminde (teleskop kuronlar) estetik olmayan kroşeler kullanılmaz ve kaplamalı kuronlama tutucu dişleri daha fazla diş çürümesine karşı korur. Hareketli ve sabit protezlerin kombinasyonları, iyi bir taşımayı ve rahat çiğnemeyi sağlar. Bunlar kızak etkisi de yaratır, zira çiğneme kuvveti bu blokajlar sayesinde geri kalan diş dizisi üzerine yayılır. Bu yüksek değerli kombinasyonlar, genelde sabit bir köprü için destek alınabilecek azı dişi kalmadığında tek restorasyon çözümü olarak karşımıza çıkmaktadır.
Her tarafta doğal dişlerden güç alan parodontal destekli protez, kesintiye uğrayan diş dizisindeki köprü gibidir ve üzerine iyi bir şekilde yüklenilir. Üst çenede parodontal destekli protez, damak barı, daha doğrusu alt çenede dil altı barı ile kombine edilebilir. İmitasyon diş dizileri üzerindeki çiğneme baskısı, yalnızca mevcut doğal dişler üzerine aktarılır.
Kısaltılmış diş dizileri için konsol protezler üretilir. Bunlar doğal dişlerden destek görüyorsa, parodontal-gingival bir konumlandırma söz konusudur, örneğin alt çenede dil altı barı parodontal-gingival destekli bir konsol protezde olduğu gibi. Dişler ve mukozadan alınan bu destekte, çiğneme baskısının büyük bir bölümü parodontiyuma devredilir. Şayet kemer yüklenilebilecek bütün çene bölümlerine yayılırsa, dişsiz protez bölümünde mümkün olan en fazla yük dağılımı ortaya çıkar.
Şayet destek için yüklenilebilecek dişler mevcut değilse, mukoza, daha doğrusu gingival destekli protez söz konusudur. Tüm çiğneme baskısı dişsiz çene bölümlerine devredileceği için protez kaidesinin yüklenilebilecek bütün çene alanları üzerine yayılması gerekir.
Şayet henüz yüklenilebilecek dişler mevcutsa, kısmi protezin desteklenmesi gerekir. Bu destekleme protez kenarının çökme riskini azaltır. Parodontal-gingival destekli yada gingival destekli protezler, dişsiz çene bölümleri de çiğneme baskısını dengelemede dahil edilir. Bu durum da protez yataklarının güçlü biçimde yapı kaybına uğramasına neden olur.
