Diş çürümelerinin nedenleri

Di? çürümeleri
Di? çürümelerinin ba?lang?c? (White-Spot-Lezyonu)

Diş çürümeleri bakteriyel-kimyasal bir süreç olup, bu çürümelerin başlangıcında diş mineral madde kaybına uğrar. Yumuşak diş tartarındaki bakteriler (plak), metabolizmanın nihaî ürünü olarak asit oluşturur ve bu asit vasıtasıyla kalsiyum fosfat diş minesinden dışarı çıkar. Olayın diğer seyri esnasında zayıflamış bulunan diş minesi ufalanır ve bunun sonucu ilk küçük arıza ortaya çıkar. Diş çürümelerine neden olan ve asit oluşturan bakteriler, sert diş maddelerinin daha derinde bulunan kısımlarını demineralize edebilir. Diş çürümeleri bu surette diş minesinden diş kemiğine kadar nüfuz eder. Asit ve bakterilere ait zehirli maddeler (toksinler) bundan sonra derin diş kemiği çürümesinde diş özü iltihabına (pulpitis) sebebiyet verebilir.

Diş çürümeleri çürük sonucu oluşan bozukluk ölçüsüne göre gruplandırılabilir. Diş çürüğünün diş minesi içerisinde bulunması halinde caries initialis, daha doğrusu Caries superficialis ile karşı karşıya kalınmıştır. Bir diş kemiği çürümesi vakasında çürüğün derinliğine göre Caries media veya caries profunda’dan söz edilir. 

Caries initialis

Başlangıç aşamasındaki diş çürümesinde geri dönüş imkanı var. Diş minesindeki mineral kaybı beyazımsı bir leke olarak görülür. Bu durum mineral maddelerin yeniden ilave edilmesiyle tekrar bertaraf edilebilir. İlgili yerler flüorit jeli veya flüorit eriyiği ile tedavi edilir. Bu şekilde mineral maddelerinin tekrar depolanması (remineralizasyon) teşvik edilir.

Caries superficialis

Yüzeysel diş çürümesinin artık geri dönüşü mümkün değildir. Sağlam bir diş yüzeyinde bulunan mineral kaybından dolayı ilk delik ortaya çıkar. Bu tür kusurlar, bakteriler için ideal bir boşluk oluştururlar. Bu kusurlar içerisinde sürekli olarak plaklar yer alır. Bakteriler tarafından oluşturulan asit, tükürük ile nötralize edilemez ve sürekli olarak mineral kaybının devam etmesine sebebiyet verir. Caries superficialis genişlemesinde diş minesi ile sınırlıdır ve ağrılara sebebiyet vermez.

Caries media

Di? boynu çürümesi
Mine alt?nda di? çürümesi
Di? çürümesininin di?lerde yol açt??? hasar

Çürüme prosesi diş kemiğine (dentin) ulaşırsa, Caries media’dan bahsedilir. Diş kemiği dahilindeki diş kemiği kanalları aracılığı ile bakteriler şimdi daha hızlı biçimde ilerleyebilir. Diş çürümeleri de bu surette daha hızlı yayılır. Diş kemiği çürümesi hemen hemen sağlam bir mine yüzeyi altında bile oldukça fazla genişleyebilir. Daha büyük bir caries media’da sonda yumuşamış diş kemiğinin içinde kalır. Bozukluk ne kadar büyük olursa çürüme prosesleri (yemek artıklarının bakteriyel olarak ufalanması) o kadar fazla olur. 

Caries profunda

Diş kemiği çürümesi diş özü (pulpa) yakınına ulaşırsa, Caries profunda’dan bahsedilir. Yumuşak diş kemiği ile diş çürüğüne bağlı kusur dişin büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Tedavi edilmediği zaman diş, çürüyerek tahrip olur ve pulpa’nın bakteriyel hasarı sonucu bir pulpitis (diş özü iltihaplanması) gelişir.