Choroby wywołane przez płytkę nazębną

Gingivitis to zapalenie dziąseł wywołane wyłącznie przez płytkę nazębną. Przyczyną jest miękki bakteryjny osad (płytka). Głównym objawem zapalenia dziąseł jest krwawienie. Nawet przy delikatnym usuwaniu osadu nazębnego miękką szczoteczką albo wręcz bez przyczyny dotknięte stanem zapalnym dziąsło może krwawić. Zdrowe dziąsło charakteryzuje się powierzchnią przypominającą skórkę pomarańczy (groszkowaną).

Zdrowe dziąsło ma bladoróżowy kolor. Przy zapaleniu odcień staje się bardziej czerwony. Poza przypadkami ostrych zapaleń przyzębia pacjenci prawie nie skarżą się na ból.

Klinicznymi objawami zapalenia dziąseł wywołanego przez płytkę nazębną są zaczerwienienie, obrzęk i utrata struktury powierzchni przypominającej skórkę pomarańczy. Po usunięciu płytki nazębnej oraz osadów barwnikowych i po zastosowaniu profilaktycznych porad dotyczących technik czyszczenia zębów zapalenie ustępuje.

Poza zapaleniami dziąseł, które powodowane są wyłącznie przez obecność płytki nazębnej, istnieją zapalenia dziąseł, wywołane przez czynniki układowe (dotyczące całego organizmu). Typowym przykładem jest zapalenie dziąseł podczas ciąży. Wszelkie przemiany hormonalne (pokwitanie, menstruacja, ciąża) mają wpływ na układ immunologiczny i prowadzą do przemian procesów zapalnych dotyczących dziąseł.

Niektóre przyjmowane leki mogą wpływać modyfikująco na wywołane płytką nazębną zapalenie dziąseł. Do najczęstszych zalicza się zmiany zapalno-przerostowe przy przyjmowaniu leków przeciwpadaczkowych oraz blokerów kanałów wapniowych (leków nasercowych). Przyczyniają się one do przerostu dziąseł (hyperplasia gingivalis). Jest to stan zapalny połączony z rozrostem tkanki. może przybrać tak silną postać, że przerośnięte dziąsła całkowicie zakryją zęby. Przyjmowane doustnie środki antykoncepcyjne (np. pigułka antykoncepcyjna) także mogą być przyczyną zapalenia dziąseł.

Do podgrupy stanów zapalnych dziąseł modyfikowanych przez choroby układowe zalicza się zapalenia występujące u pacjentów z cukrzycą (diabetes mellitus) oraz u pacjentów z zaburzeniami procesu powstawania krwinek (np. białaczką).
W Europie rzadko występują zapalenia dziąseł wywołane płytką nazębną, modyfikowane przez niedobory (np. przewlekły niedobór witamin A, C i D).