Rozszczep wargi i podniebienia (izolowany lub całkowity) powstaje na skutek zaburzeń w rozwoju embrionalnym. Rozszczep może dotyczyć tylko wargi, szczęki i wargi, albo wargi, szczęki i podniebienia (bardzo rzadko tylko samego podniebienia). Do przyczyn rozszczepu należą czynniki endogenne (dziedziczne) oraz egzogenne (np. infekcje wirusowe w czasie ciąży, leki, brak witamin i niedotlenienie). Rozróżnia się rozszczepy jednostronne i dwustronne. Leczenie rozszczepu wargi i podniebienia wymaga z reguły współpracy chirurga szczękowego oraz ortodonty i przeprowadzane jest najczęściej w wyspecjalizowanych ośrodkach (klinikach specjalistycznych, klinikach uniwersyteckich).